Ukraińska Arkadia

„Lecz te miejsca Sofijo, więcej zdobisz sama,
Podobniejsza niebiankom niż córkom Adama. (…)
A póki między rodem ludzkim raczysz gościć,
Pół świata czcić cię będzie, drugie pół zazdrościć.”
Stanisław Trembecki, „Sofijówka”, 1804-1806

          Sławna Zofiówka, leżąca na obrzeżach Humania, to była fantazja nieomal magnacka, której realizacja kosztowała podobno w ciągu dziewięciu lat (1796–1805) ponad 15 milionów polskich złotych. Założona dla jednej kobiety – Zofii Potockiej, dostała też jej imię. Parkiem zachwycało się wielu twórców. Jej uroki opiewali słowem Stanisław Trembecki w poemacie „Sofijówka” i Julian Ursyn Niemcewicz w „Podróżach historycznych”, malował ją szkocki artysta William Allan oraz Napoleon Orda. Mniej dbano o to ogromne założenie parkowe w czasach władzy sowieckiej, ale dzisiaj znowu można podziwiać je w ponownym rozkwicie.

(zdjęcie archiwalne Zofii Wittowej, de domo Glavani, secundo voto Potockiej: https://pl.wikipedia.org/wiki/Zofia_Potocka)

Następny wpis

„Prawdę potwierdzaj życiem” ─ dwoje zapomnianych przedstawicieli rodu Giedroyciów

wt. paź 13 , 2020
          Księżna Wiera była nie tylko arystokratką, ale także poetką i prozaikiem (pisała po francusku i niemiecku), jak również pierwszą w historii Ukrainy kobietą-chirurgiem, profesorem oraz doktorem medycyny. Radziecka Ukraina wykreśliła z pamięci „Księżnę miłosierdzia”, jak ją nazywano, więc dopiero w 1988 czasopismo „Kliniczna chirurgia” przyznało, że „jej imię było niezasłużenie zapomniane”.         Drugi przedstawiciel tej rodziny, Mikołaj, potomek książąt, erudyta, w jakże trudnych czasach troszczył się o zachowanie dziedzictwa kulturowego dla narodu ukraińskiego. Polak z pochodzenia, Litwin z urodzenia, Ukrainiec z racji miejsca zamieszkania był symbolem Rzeczpospolitej Trojga Narodów. (wszystkie zdjęcia archiwalne ze zbiorów Aleksandra Jana Giedroycia, zdjęcie wyróżniające: księżna Wiera […]