Więc odwiąż liny, opuść bezpieczną przystań. Złap w żagle pomyślne wiatry.
Podróżuj, śnij, odkrywaj.”
Mark Twain
„Polarna Gwiazda” nad Brzozówką
Mówią o swoim mieście „zacofana głubinka”, a to dlatego, że czas w Głębokiem płynie wolniej. Czesław Miłosz nazywał je „Polarną Gwiazdą”.
Ładnie.
Dolina Oporu – „tęsknić będę do śmierci”
Znalazłam to czego szukałam, ale mój opór jest przez małe „o” – to opór całej duszy aby wyjeżdżać z doliny Oporu.
„Tak przemija chwała świata”
Co to są „płaczące kościoły”? … Sidorowska świątynia posiada coś, co nie zawsze jest udziałem innych domów modlitwy – mimo zniszczenia, panuje w niej swoista modlitewna cisza, mimo że dawno nie rozbrzmiewało tu Słowo Boże.
„Nie ma granic pomiędzy sztukami. Muzyka łączy poezję i malarstwo, ma swoją architektonikę”
Zza skraju lasu wyszła starsza kobieta z dzieckiem na rękach. Podeszła do kapliczki, uklękła i w ciszy otaczającej przyrody słychać było tylko jej przejmujący szloch i cichy płacz dziecka, przypominający skargę.
Gdy biły dzwony na „Anioł Pański”
[W Pryłukach] wciąż trwa cerkiew Narodzenia Najświętszej Marii Panny, … ale ja… czekałam na wieczorny dzwon z kaplicy św. Jana wzywający do modlitwy „Anioł Pański”: „Et Verbum caro facto est. / Et habitat in nobis.”
Hrabiowski ogród zimowy, zielarstwo „Ojca Ambrożego” i Muzeum Absurdu
Kretynga latem staje się miastem-satelitą… Połągi. Większość…, przyjeżdżających na wypoczynek nad Bałtyk, przybywa… tutaj, jednak, zamiast zatrzymać się i obejrzeć to ładne miasteczko,… pędzą dalej.
Skarby, zbójcy i uszczołby
Przedziwne kształty i niespotykane ich nazwy: bołdy, berdy, chełmy lub uszczołby, to skały w okolicy Bubniszcz. Miejsce to przez długie lata interesowało naukowców, turystów oraz pisarzy, a dwa lata temu kolejny raz i mnie.
Tam gdzie Oleńka stała się Kmicicową, książę mnichem, a car dał wolność słowa Litwinom
Postać Billewiczówny wymyślił Henryk Sienkiewicz, ale dziś, po ponad 100 latach…, każdy wskaże drogę do miejsca, gdzie stał dwór Oleńki. No właśnie, czy nie jest tak, że ilu wskazujących drogę tyle dworów?
„Bodajby przepadł”, warchoł z Upity!
… z czasem legenda przemieszała się z prawdziwymi zdarzeniami i do dziś w Upicie oraz po okolicy opowiada się o Sicińskim, jako tym co przyczynił się do upadku Polski i Litwy
Tragiczne miłości w sennym Snowie
… ale Snów piękny, trwa wbrew ludzkiej rozpaczy. Wyjeżdżam smutna losami tamtych ludzi, ale i z nadzieją, że dziś snowianie kochają się szczęśliwiej!
Trzy pochody Polaków
Przyjechałam tu aby zobaczyć jak oddano hołd tym co polegli w trzech wielkich wojnach z udziałem Polaków, walczących albo w odzyskanie wolności albo o jej utrzymanie.
W stolicy prześwietnej Laudy
… znajduje się słynący cudami obraz Matki Bożej Krakinowskiej. Wizerunek ten przywiózł z Krakowa pewien misjonarz, imieniem Albert, głoszący Ewangelię nad brzegami Niewiaży.
Jak zdobyć Buszę
… w listopadzie 1654 roku… polskim oddziałom udało się pokonać większą część załogi, ale zanim zamek dostał się w ich ręce, wdowa zabitego kozackiego sotnika, Zawisnego, Maria, podpaliła beczkę z prochem…
„W miasteczku Antopolu 1524 roku 3 czerwca pozostała jedynie samotna Basia”
… w jaskini, na odkrytym poniżej ruin zamku reliefie znajduje się [taki] napis. To by znaczyło, że z jakiejś tragedii ocalała tylko jedna osoba imieniem Basia, a obecna Busza nosiła nazwę Antopol.
Wielki patriotyzm w maleńkich Starzynkach
Pani Stasia opowiadała, że figura Chrystusa Starzyńskiego jest u nich od 1588 roku, ale najstraszniejsze były lata okupacji niemieckiej… I…: „Ja wierzę, wierzę w Boga, ale to mało. Chrześcijanin musi pracą pokazać, że wierzy.”
„Bere meny” Dniestrze!
Na wysokim brzegu Dniepru leżą Beremiany… Miejscowa legenda mówi o tym, że jego wody biegną ku Dniestrowi, jak młoda dziewczyna do chłopca, która woła: „bierz mnie”, co po ukraińsku tłumaczy się; „bere meny”.
Romantyczny poeta czy „liryk wioskowy”?
„Ówdzie się Niemen jak modry wąż kręci / Zieloną smugą pól i sianożęci, … / Na brzegach jego to krzyż z Bożą Męką, / Albo napotkasz kapliczkę maleńką, / Lub cichą wioskę, lub dworek poziomy / Z dachem ze słomy.”
„Czarna owca” z Czarnawczyc
Mieszkał tu jeden z najbardziej znanych i zasłużonych… Radziwiłłów, Mikołaj Krzysztof zwany „Sierotka”,… Jednak postacią…, która na zawsze będzie kojarzona z tutejszymi dobrami jest Marcin Mikołaj, znany oryginał i warchoł.
Profesor z Polesia
Wiele lat temu na odczycie profesora Stefana Kieniewicza, ktoś zapytał o jego dzieciństwo na Polesiu, w Dereszewiczach. I popłynęła opowieść o tej niesamowitej krainie, pełnej dziwów i tajemnic…
Kamień księcia Rogwołoda
… chociaż jest rozłupany, wciąż widać jego potężny kształt i nadal można odnaleźć znak krzyża, którym połocki książę Borys Wszesławowicz, zwany Rogwołodem znaczył granice swojego państwa.
Dwa miejsca jednej zbrodni
Chcąc opowiedzieć… historię związaną z Dubinkami, trzeba z nich na chwilę wyjechać, niedaleko… do miejscowości Glinciszki, której najnowsza historia mocno jest związana z wydarzeniami w Dubinkach.
„Od Muz poleskich wychowane chłopię”
Tak mówił o sobie jezuita biskup Adam Naruszewicz, poeta, publicysta, nadworny historyk. Urodzony koło Łohiszyna w rodzinie łowczego pińskiego…
Wojenne opowieści znad pięknych jezior
[Kiedyś] brasławski ksiądz zaznaczył mi na mapie miejsca, dokąd powinnam się udać. Było wśród nich także małe miasteczko Ikaźń założone na przełomie XV i XVI wieku przez królewskiego sekretarza Jana Sapiehę.
„Odwracam oczy – a tu z daleka / Błyszczy się szkielet starego gmachu.”
„Kiedy wieczorami zbierało się przy ogromnym ceglanym kominku większe towarzystwo (…) wuj (…) czytał najświeższe fragmenty powieści.”
Wielka historia niewielkich Kiejdan
… widok krypt był niezapomniany. Tutaj spoczywa wojewoda wileński i hetman wielki litewski Krzysztof Radziwiłł „Piorun” oraz znany z „Potopu” książę Janusz Radziwiłł.
„Oto mój dom ubogi”
… to cmentarz. Równie mały jak wioska, kryje w sobie grób wielkiego Polaka, najważniejszego przedstawiciela sentymentalizmu w polskiej liryce.
„Królestwo Jasności”
Każdy ma swoją rzekę dzieciństwa, nad którą przyganiają go radosne, szczęśliwe, bądź smutne, wichry losu. To właśnie owo „Królestwo Jasności”…
„Ojczyzna to ziemia i groby. Narody tracąc pamięć, tracą życie.”
… znamy tylko 17 nazwisk, choć Sowieci zastrzelili, prawdopodobnie, około 30 osób. Dopiero w 1991 roku stanął tam pomnik.
Eleusa z Poczajowa
… każdego dnia warto pokłonić się Matce z Dzieciątkiem w ramionach, tulącą swój policzek do policzka Syna, zwłaszcza, że obraz czyni cuda nie tylko ocalając przed utratą wzroku ale również można przed nim wyprosić uwolnienie jeńców.
„Nad Prypecią…”
[Saria w] roku 1753… przeszła na własność Łopacińskich z Łopacina. A ród to był zacny! Jego protoplasta, Wilhelm poległ pod Grunwaldem osłaniając własnym ciałem króla Władysława Jagiełłę.
Pożegnanie pałacu
… Michał Kleofas Ogiński … twórca poloneza fortepianowego a-moll „Pożegnanie Ojczyzny”, … uczestnik Insurekcji Kościuszkowskiej w 1794 roku na Litwie, … pojawił się tu wraz drugą żoną Marią de Neri.